سوریه با سابقه ۷ سال جنگ های داخلی و از یک سو تحت تاثیر شدید ترین حملات داعش، دچار ناآرامی ها و ناامنی های شدیدی بوده و امروز و پس از برقراری امنیت نسبی فرصت بسیار خوبی را برای تجارت کالا و تاجرین ایرانی قرار داده. جمعیت ۲۲ میلیون نفری این کشور در مساحت حدود ۱۸۵ هزار کیلومتر مربعی و با شهرهای مهمی نظیر دمشق، حمص، ادلب و همینطور بنادر اصلی مثل لاذقیه و ترتوس فرصت خوبی برای تاجرین ایرانی جهت معرفی کالاهای خودشان خواهد گذاشت. یادمان نرود در سوریه به علت نفوذ سیاسی و تجاری بالای ایران و همینطور حذف ترکیه از فرایند واردات، عدم استقلال مردم از خرید کالاهای ترک به علت تنش های اخیر بین دو کشور، امکان توسعه تجارت را روز به روز بهتر فراهم می آورد و از این فرصت کوتاه محدود به وجود آمده، تاجرین ایرانی باید نهایت استفاده را بکنند. تعرفه ترجیحی تجارت ایران با سوریه تنها ۴ درصد است و این موضوع باعث شده که گوی رقابت ایران نسبت به رقبای روسی و چینی تامین کننده کالا برای بازار سوریه، فراهم آید. به طور میانگین اگر یک کالای چینی با قیمت مشابه کالای ایرانی به بازار سوریه عرضه بشود، باید ۲۵ درصد حقوق و عوارض گمرکی بیش تری را نسبت به کالای ایرانی پرداخت کند و این به ابن معناست که خرید کالا و یک قیمت تمام شده ی پایین تر و با کیفیت مورد تایید ایران برای بازار سوریه بسیار مناسب تر است. وقتی به سراغ آمار و ارقام مالی می رویم، اطلاعات خیلی خوبی به گوش نمی رسد. درصد رشد تولید ناخالص داخلی با همان جی دی پی عدد مایوس کننده منفی ۳۶.۵ درصدی و از آن سمت نرخ بیکاری بالای ۵۰ درصد و تورم ۲۶ درصد، آمار نگران کننده ای است ولی خب در همین شرایط تلاطم بسیاری از تا جریان و شرکت های ایرانی بالاخص در حوزه های ساختمانی مثل شیرآلات، شیشه، کاشی، میلگرد و همینطور یکسری از شرکت های دولتی مثل سایپا و ایران‌خودرو، توانسته اند قطعات خودرویی و حتی خودرو را به این کشور صادر کنند. عمده صادرات خود سوریه به کشورهایی مثل لبنان، اردن و عراق بوده و بیش تر روی کالاهای خوراکی مثل قهوه اصل، میوه جات، لبنیات و حتی برخی از صابون های صنعتی بوده اما عمده وارداتی که این کشور داشته، از کشورهای روسیه، ترکیه و چین بوده و بیش تر در حوزه ماشین آلات و تجهیزات خانگی و صنعتی در این کشور جنس وارد شده. تراز تجاری سوریه از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۹ همگی منفی بوده. اگر تراز تجاری را واردات منهای صادرات معرفی کنیم، به این معناست که این کشور تا قبل از سال ۲۰۱۹ همچنان قدرت صادراتی خودش را حفظ کرده اما از سال ۲۰۱۹ و پس از بازسازی ای که به وجود آمده، بیش تر واردات بوده و تا مثبت ۴ درصد این آمار افزایش پیدا کرده. نشان دهنده این است که همچنان این کشور تقاضای بسیار بالایی برای کالاهای روز و مورد نیاز بازسازی خودش نیاز دارد. در خصوص تعاملات مالی که سوال بسیاری از دوستان بوده، باید بدانیم در شرایط فعلی عمده معاملات مردم به صورت نقدی یا کش انجام می شود. حتی تاجرین سوری اعتمادی به بانک هایشان برای گذاشتن پول ها در داخل آن ندارند و به خاطر همین بیش تر معاملات به این صورت انجام می شود اما اخیرا بانک توسعه صادرات یکسری راهکارهای تعاملات مالی را هم فراهم آورده که هرکدام از دوستان علاقه بیش تری برای این حوزه داشتند باید در این قسمت جست و جو هایی انجام دهند. نکته مهم بعدی در مورد تجارت با سوریه بحث اعتماد با تجار معتمد آن هاست. یک سری از وبسایت ها که اگر دوستان علاقه مند بودند می توانند به صورت جداگانه آن ها را از ما دریافت کنند، اتاق بازرگانی و رای زن های بازرگانی می توانند در این قضیه به شما کمک کنند چرا که زمانی که کالاهای شما به سوریه قرار به ورود داشته باشد، نیاز به اعطای وکالت و طرف سوری خواهیم داشت و اگر پرداختتان تا قبل از آن تعیین تکلیف نشده باشد این موضوع یک مقدار برای تولیدکنندگان ایرانی ایجاد نگرانی می کند. وبسایت های نمایشگاه های سوریه و همین طور وبسایت های برگزاری مناقصات فعال دولتی، فرصت بسیار خوبی برای آگاهی از امکانات تجارت با سوریه برای این کشور، برای تجار و تولیدکنندگان ایرانی فراهم آورده. از سمت دیگر یا توجه به تحریم های شدیدی که کشور های اروپایی برای سوریه داشته اند و به نوعی دریای مدیترانه ای این کشور فرصتی دیگر برای تجارت برای اروپا را فراهم نمی‌آورد. ترکیه را هم که عرض کردم تحت تاثیر این تنش ها بسته شده و به نوعی ایران مونوکل تامین این کشور هم می تواند قلمداد شود. در خصوص ارسال بار از ایران به سوریه راه های متفاوتی وجود دارد. مسیر ارسال زمینی بارهای شما تا بندرعباس و از آن جا حمل دریایی با کانتینر ممکن است بین ۴۵ تا ۶۰ روز در شرایط فعلی زمان ببرد و با توجه به این که بنادر اصلی خیلی هایشان فعال نیستند، شاید زمان از این مدت بیش تر هم بشود اما این اتفاق اگر از مرز زمینی و همینطور ارسال از مسیر عراق و مرز اوکمال اتفاق بیفتد شاید تا زمان ۱۰ روز نیز کاهش یابد ولی در حال حاضر به علت ناامنی که در منطقه وجود دارد خیلی از تجار حاضر به ارسال از این مسیر نیستند. شاید مطمئن ترین و سریع ترین مسیر فعلا مرز زمینی ترکیه و ارسال به بندر مرسین و از آن سمت به سمت بندر لاذقیه باشد که ممکن است زمان ۲۰ تا ۳۰ روزه محموله شما را از سمت ایران به سوریه برساند. در پایان باید یادمان باشد فرهنگ کشور سوریه یک فرهنگ تولید محور است و مردم این کشور تمایل بسیار زیادی برای ارتقای قدرت تولید خودشان و بازگشتن به آن سطح که قبلاً در دهه گذشته بودند دارند به خاطر همین کالاهایی را که به کشور معرفی می کنید باید حتما فرآیند تولید این کشور را درگیر کند و مورد استقبال مردم قرار گیرد. فرصت، فرصت شاید کوتاهی برای تاجرین و تولیدکنندگان ایرانی باشد ولی باید نهایت استفاده را از آن داشته باشند تا پس از بازگشایی دوباره مرز ها بتوانند کالاهای ایرانی را در کشور سوریه صادر کنند.
شناخت تاجرین و بازرگانان اصلی این کشور و همینطور چند تجربه موفق صادراتی این امکان را به ما می دهد که بتوانیم یک مشاوره کوتاه در مورد سوریه برای مشتریان و تولیدکنندگان علاقه مند و تاجرین فعال در این حوزه فراهم بیاوریم.