عمان یکی دیگر از آن کشورهاست که فرصت خیلی خوبی را برای تاجرین و تولیدکنندگان ایرانی فراهم می آورد.
بدون شک کشور عمان است که در جنوب ایران واقع شده، دسترسی خیلی خوبش به آب های آزاد، ثبات سیاسی و اقتصادی و روابط سیاسی پایداری که با کشورها داشته، نزدیکی جغرافیایی به بنادر اصلی و جنوبی خود ایران و همین طور موقعیت استراتژیک خیلی خوبی که این کشور برای صادرات حتی به کشورهای آفریقایی دارد، می تواند فرصت بسیار مناسبی را نزدیکی ما به وجود آورد.
کشور عمان که دو سوم جمعیتش را مردان و حدود یک سومش را زنان تشکیل می دهند، عمدتا از زبان عربی و انگلیسی برای معاملاتشان استفاده می کنند. شما اگر بر زبان انگلیسی تسلط کافی داشته باشید با اکثر تاجرین و بُنَکداران کشور عمان می توانید به راحتی ارتباط برقرار کنید. از شهر های اصلی این کشور می توانیم به مسقط و صلاله اشاره کنیم و خب بندر خیلی خوبش هم بندر صحار هست. کشور عمان از غرب با امارات و عربستان و از جنوب با یمن مرز مستقیم دارد. این کشور با جمعیت ۴.۷ میلیون نفری خیلی جمعیت بزرگی محسوب نمی شود ولی از آن سمت نسبت به کشورهای هم منطقه اش مثل قطر تقریبا دو برابر جمعیت دارد. از مهم ترین محصولات معدنی این کشور می شود به مس، نقره، سنگ آهک و طلا اشاره کرد و در حوزه محصولات صنعتی کابل و ورق های فلزی، روغن های نباتی، گاز صنعتی و لوله ها جزو محصولات اصلی در این کشور محاسبه می شوند. ۴۴ درصد سهم صادرات عمان به چین است و در مقام دوم ژاپن و تایوان به ترتیب با ۷ و ۵ درصد و در نقطه مقابل واردات عمان بیش تر از در واقع کشور آمریکا با ۷ درصد و در رده های بعدی هند و ژاپن با حدود ۶ درصد. در همه این جوانب کشور عربستان را هم فراموش نکنیم که هم سهم صادرات و هم واردات بالایی را به کشور عمان دارد. در موقعیت های مثل الان که شاید روابط سیاسی امکان تجارت مستقیم با تاجران عربستانی را برای ما فراهم نیاورد، عمان می تواند واسط و پایگاه بسیار خوبی برای نمایش و فروش محصولات خود ما هم باشد و در واقع اگر بخواهم خلاصه کنم، مهمترین فرصتی که در عمان وجود دارد نه تنها جمعیت ۴.۷ میلیون نفری اش بلکه پایگاه و فرصتی است که در واقع بازار های آفریقایی و عربستان را می توانید از این مسیر تامین کنید. محصولاتی که اولویت واردات در کشور عمان دارند می شود به ۹ تا اشاره کرد. در واقع ۹ گروه و سردسته که اولین آن ها ماشین آلات و تجهیزات مکانیکی هستند و به ترتیب تجهیزات صوتی و تصویری، سوخت های فسیلی، جواهرات، فولادی و آهن، شیمیایی ها و در نهایت مواد پلاستیکی و همین طور در انتهای لیست سازه های شناور و میوه ها و لبنیات هستند. البته خب این تجارت کلی عمان را نشان می دهد و خودمان می دانیم که برای کشوری مثل ایران فرصت های مختلفی باالاخص مثل حوزه های لبنیات و میوه ها وجود دارد. به خاطر این که نزدیکی جغرافیایی ما این کمک را به ما می کند که محصولات در حداقل زمان به این کشور برسند. روند صادرات ایران به سمت عمان رشد خوبی داشته. این آمار از سال ۲۰۰۷ که حدود ۲۰۰ میلیون دلار بوده، به عدد ۶۰۰ میلیون دلار تا سال ۲۰۱۸ رسیده و شاید مهم ترین علتش، وجود تجارت مستقیم با عمان به واسطه رای زن های تجاری با امکان حضور مستقیم مردم بوده. روابط خوب سیاسی که وجود دارد، باعث شده که از نظر فرهنگی هم مردم عمان علاقه خوبی برای تجارت با ایران داشته باشند. خیلی وقت ها به واسطه عدم آشنایی شان نسبت به محصولات و کیفیت محصولات ایرانی است که آن ها را به سمت خیلی کشور های دیگر سوق می دهد. برای حوزه تبلیغات در کشور عمان شاید مهم ترین شبکه اجتماعی همان اینستاگرام معرفی شود ولی خب ارتباط حضوری و حفظ اعتماد طرفین در مذاکرات، از هرچیزی بیش تر توصیه می شود. اگر تصمیم گرفتید محصولتان را به کشور عمان صادر کنید، حتما باید برای این کشور برنامه ریزی حضور داشته باشید تا بتوانید مواردی مثل شرایط پرداخت یا شرایط تحویل کالایتان را برای آن ها شفاف کنید. متاسفانه خیلی وقت ها تصویر خیلی خوبی از تاجران ایرانی باقی نمانده و عمان هم از این قاعده مستثنی نیست و اگر نسبت به محصول خودتان، قیمتش و شرایط تحویل آن اطمینان دارید، فرصت خیلی خوبی است که با یک حضور فیزیکی در این کشور بتوانید مشتریان اصلی تان را شناسایی کنید و در جلسات و مذاکرات با آن ها به نتیجه خیلی خوبی برسید. یک فرصت دیگری هم که در حوزه عمان وجود دارد، وجود صندوق ضمانت صادرات است. این صندوق کمک می کند اگر مشتری عمانی را نمی شناسند و یا اعتماد و اطمینانی برای ارسال محموله و دریافت شرایطی پولتان ندارید، از این صندوق استفاده کنید که در واقع به نوعی برگشت پول شما را تضمین می کند. مکانیزم عملکرد آن به این صورت است که شما یک اعتبار نامه یا بیمه نامه از آن ها دریافت می کنید و در قبال آن می توانید با خیال راحت محصولاتتان را بفرستید و اگر بنا به هر دلیلی جلو تر طرف عمانی تان که اعتبار سنجی شده از پرداخت پول شما سر باز زد، این صندوق بتواند جبران خسارت کند. پس بنابراین برای کشوری مثل عمان که دروازه های تامینش به شدت باز است و شاید عادت کرده باشند که از کشورهای حوزه شرقی آسیا یا حتی اروپا و آمریکا خرید کنند و معمولا به شیوه ال سی، پرداخت های مدت دار بانکی کارهایشان را انجام می دهند و از آن سمت کشور ما به واسطه تحریم ها امکان حضور در این شبکه را ندارد، عمان می تواند فرصت خیلی خوبی باشد که ما بتوانیم با این صندوق ضمانت صادرات همچنان مسیر صادرات خود را به این کشور ادامه دهیم. در مورد مردم کشور عمان خیلی برای ما جالب بود در زمان حضورمان در این کشور که عمدتا هندی ها در راس کار هستند. در واقع سیستم عمان به مشابه قطر که حالا سعی می کنم در پادکست های بعدی در مورد این کشور هم صحبت کنم، به این صورت هست که نفرات اصلی آن سازمان، گروه ها و اقلیم های شاید مختلفی هستند که برای مثال گروه بهوان که احتمالا اسمشان را شنیدید، این ها در واقع یک سری مجموعه شرکت هایی دارند در حوزه ساخت و ساز یا خودرو و در زیرشاخه های مختلف فعالیت می کنند و خب در راس کار هندی ها در راس امور مدیریتی حضور دارند و خیلی از تصمیمات در این لایه گرفته می شود. پس بنابراین باید آداب مذاکره با این قشر را هم خوب بلد باشید. البته هندی هایی که این جا هستند خیلی در لایه کارگر کارمندی منظورم نیست. کسانی هستند که سالیان سال آن جا بودند و به نوعی عمانی محسوب می شوند اما خب رگ و ریشه هندی دارند. نکته دیگر هم در پروژه های عمان درنظر داشته باشید که پروژه عمان ها با کندی پیش می رود و فرآیند تصمیم گیری و دریافت و به نتیجه رساندن پروژه بسیار کند تر نسبت به استاندارد های کشور شماست. البته کشور ما هم در این زمینه خیلی سریع حساب نمی شود ولی اگر تجربه تجارت با کشورهای سریع تر مثل جنوب شرق آسیا یا کشورهای اروپایی را دارید بدانید که در عمان فرآیند بسیار کند تر است.. برای مثال مدت زمانی که یک نقشه رد و بدل می شود تا زمانی که کار به تصمیم خرید گرفته بشود تا زمانی که پول ها بخواد حواله شود تا زمانی که تولیدی شروع شود، همه این ها بازه های طولانی تری از حالت های استانداردی است که ما به آن عادت داریم. ولی خب در کنار این ها فراموش نکنیم که مردم بسیار صادق و درستی هستند و در تجارت و معامله عمدتا، خللی برای شما ایجاد نخواهند کرد حداقل تجربه ما که تا این جای کار به این صورت بوده. در خصوص فرصت های حمل و نقلی با کشور عمان، اخیرا حالا با رای زنی هایی که انجام شده یک سری خطوط کشتی رانی حتی مستقیم بین ایران و عمان به وجود آمده با هدف این که زمان کوتاه و سریع و در عین حال بهبود هزینه ها را به وجود آورد و شما الان یک کانتینر را می توانید به راحتی با ۶۰۰ یا ۷۰۰ دلار بین ایران و عمان جا به جا کنید. در یک زمان کوتاه ۷ تا ۱۰ روزه محموله شما به آن جا خواهد رسید و این برای مشتری عمانی شما از هرچیزی مهم تر است که بتواند محموله با کیفیت را در زمان کوتاه و با هزینه حمل کم دریافت کند و این یک فرصت برای تجارت با عمان برای ما محاسبه می شود. عمده محصولات را هم که گفتیم به بندر صحار روانه می‌شود. اما در نهایت امر بخواهیم در مورد کرونا و تاثیرش روی کشور عمان بگوییم، شاید بیش ترین تاثیر را در من در حوزه کرونا در کشور عمان دیدم. تمدید چندین باره قرنطینه ها و محدودیت های شدید عبور و مرور، بسته بودن بانک ها و شعبه های اصلی و موضوعاتی از این قبیل باعث شد که کشور عمان یک مقدار دیرتر نسبت به بقیه کشورها به سمت تجارت آزاد خود برگردد و البته هنوز هم تاثیر آن دیده می شود. به طور کلی همان طور که عرض کردم کارها دیر تر پیش می رود ولی خب معمولا یک بازار با ثباتی را برای شما در منطقه به وجود می آورد و فقط کافیست که شما یک بار خوب مطالعه بازار انجام دهید در مورد محصول خودتان و در نهایت با ایجاد یک سفر حضوری ارتباطات خیلی مستحکمی را با آن ها ایجاد کنید و با انتخاب یک یا چندین نماینده در عمان بتوانید محصولات خودتان را یکسره به آن جا صادر کنید.